Umowa o pracę i jednoosobowa działalność gospodarcza – jak to połączyć?

Czasem można spotkać się z opiniami, że spośród wariantów: „stabilny etat u pracodawcy” oraz „jednoosobowa działalność gospodarcza” możliwy jest wybór wyłącznie jednej opcji. Tymczasem, nic nie stoi na przeszkodzie, by oprócz zatrudnienia w ramach umowy o pracę prowadzić także działalność biznesową.

Zanim jednak zdecydujemy się na takie rozwiązanie, musimy mieć na uwadze kwestie formalne, w tym  w szczególności rozliczenia na rzecz ZUS oraz podatkowe.

Ten tekst przeczytasz w 6 minut. Chciałbyś poruszyć ten lub inny temat z jednym z naszych ekspertów? Umów się na bezpłatną konsultację lub napisz do nas!

Umowa o pracę oraz jednoosobowa działalność gospodarcza a ZUS

Zdecydowanie najważniejszą kwestią, jeśli chodzi o połączenie etatu oraz firmy, jest rozliczanie się z ZUS. Zarówno stosunek pracy, jak i prowadzenie biznesu to czynności, które podlegają ubezpieczeniom ZUS – mowa tu m.in. o składkach na ubezpieczenie:

• zdrowotne,
• społeczne:
•  emerytalne,
• rentowe,
• chorobowe,
• wypadkowe.

Jeśli podatnik zdecyduje się na połączenie obydwu tych aktywności, dochodzi wówczas do tzw. zbiegu ubezpieczeń. Brzmi to groźnie, ale… zbieg ubezpieczeń dla etatowca z własną firmą to w gruncie rzeczy dobra informacja. Oznacza ona bowiem, że nie trzeba opłacać wszystkich składek, które byłyby obowiązkowe, gdyby etat i działalność gospodarcza dotyczyły różnych osób.

Własny etat i firma – składki na ubezpieczenie społeczne

Dzięki zatrudnieniu na etacie możemy uniknąć składek społecznych. Dotyczy to zarówno „pełnego” ZUS-u, jak i oskładkowania preferencyjnego. Aby móc skorzystać z takiego rozwiązania, trzeba osiągać zarobki na etacie na poziomie co najmniej najniższej krajowej – w 2024 roku jest to od 1. stycznia 4 242 zł, a od 1. lipca 4 300 zł.

Co ważne, przepisy nie precyzują, czy źródłem dochodów z etatu ma być jedna umowa zawarta z pracodawcą, czy też może być ich kilka. W takim wypadku dopuszcza się np. sytuację, w której przedsiębiorca jest zatrudniony w ramach dwóch umów o pracę na ¼ etatu każda. W przypadku specjalisty nietrudno wówczas o przekroczenie progu minimalnego wynagrodzenia ustawowego.

Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, by etatowiec z własną firmą opłacał również składki społeczne. W takiej sytuacji będzie on mógł liczyć na wyższe świadczenia rentowe oraz emerytalne w przyszłości.

Własny etat i firma – składki na ubezpieczenie zdrowotne

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o składki na ubezpieczenie zdrowotne. Niestety, zbieg ubezpieczeń w tym przypadku nic nie zmienia. Mimo tego, iż ubezpieczenie zdrowotne ZUS jest potrącane z wynagrodzenia etatowego, przedsiębiorca musi odprowadzać także składkę od dochodów firmowych. Według zasad wprowadzonych w ramach pakietu Polski Ład, wysokość składki zdrowotnej jest zależna od osiąganych przez Ciebie dochodów.
W przypadku podatku liniowego zapłacisz 4,9% od dochodu.
Przy zasadach ogólnych stawka wynosi 9% osiągniętego dochodu.

Dodatkowo warto abyś wiedział, że w przypadku podatku liniowego i zasad ogólnych, gdy na przykład w danym miesiącu osiągnąłeś stratę, wysokość składki zdrowotnej do opłacenia wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia (na 2024 rok jest to 381,78 zł.).
W przypadku ryczałtowców ustalanie składki zdrowotnej jest nieco bardziej złożone. Stawka procentowa jest taka sama jak przy zasadach ogólnych i wynosi 9%, jednak podstawa wymiaru jest uzależniona od wysokości przychodów osiągniętych w danym roku kalendarzowym. 

Niestety, według polskich przepisów nie przewiduje się wielu możliwości, w których przedsiębiorcy przysługuje zwolnienie ze składki zdrowotnej. Pozostaje ona obowiązkowa niezależnie od tego, czy właściciel biznesu rozlicza się w oparciu o:

• mały ZUS Plus (ZUS od dochodu),
• ulgę na start.

Kiedy przedsiębiorca na etacie może uniknąć opłacania składki zdrowotnej?

Składkę na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca musi opłacać… niemal zawsze. Od tej zasady istnieje tak naprawdę tylko jeden wyjątek.

O ile w do końca 2021 roku zwolnienie ze składki zdrowotnej etatowca na działalności nie było możliwe, sytuacja pod tym względem poprawiła się wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu. Aby móc uniknąć składki zdrowotnej, należy spełnić JEDNOCZEŚNIE 3 warunki:

• opodatkowanie działalności biznesowej ryczałtem,
• pensja z tytułu umowy o pracę jest nie wyższa niż minimalne wynagrodzenie na dzień pierwszego stycznia danego roku,
• wpływy z tytułu działalności biznesowej nie przekraczają 50% minimalnego wynagrodzenia ustawowego. W 2024 roku najniższa pensja to od 1. stycznia 4 242 zł, a od 1. lipca – 4 300 zł, a zatem próg ten wynosi od 1. stycznia 4 242 x 50% = 2 121 zł miesięcznie , a od 1. lipca: 4 300 x 50% = 2 150 zł miesięcznie.

Jak widać, warunki te są dość restrykcyjne. Sprawiają one, że uniknięcie składki zdrowotnej jest możliwe przede wszystkim dla przedsiębiorców prowadzących drobną działalność. W przypadku rozwoju biznesu trzeba liczyć się z obowiązkiem opłacania składki zdrowotnej.

Etat i własna firma a podatki – o czym należy pamiętać?

Oprócz rozliczeń z ZUS należy pamiętać również o kwestiach związanych z podatkiem dochodowym. Jest to bardzo ważne, ponieważ w zależności od wyboru formy rozliczania dochodów z jednoosobowej działalności gospodarczej należy w inny sposób ująć wpływy uzyskiwane w ramach prowadzenia biznesu lub innych dodatkowych dochodów. Inaczej należy działać w sytuacji, gdy prowadzimy jednoosobową działalność gospodarczą. Jeśli dochody z biznesu są rozliczane w oparciu o:

• skalę podatkową – dochody z etatu i firmy rozliczamy na jednej deklaracji PIT-36. Oprócz tego należy dołączyć załącznik PIT/B ze szczegółowymi informacjami na temat działalności gospodarczej;
• podatek liniowy 19% – dochody z działalności gospodarczej ujmuje się w PIT-36L i również w tym przypadku należy dołączyć załącznik PIT/B, zaś wynagrodzenie z pracy etatowej na PIT-37. Jeśli jednak podatnik osiągał – oprócz wynagrodzenia z tytułu pracy – także wpływy  na przykład z przychodów spoza kraju, konieczne jest skorzystanie z PIT-36,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – w tym w przypadku konieczne będzie złożenie deklaracji PIT-28, w której uwzględnia się dochody z działalności objętej ryczałtem. Tak jak i w przypadku podatku liniowego – dochody z umowy o pracę rozliczasz na PIT-37 bądź PIT-36, gdy osiągasz również inne wpływy.

Umowa o pracę oraz własna firma – Podsumowanie

Połączenie pracy na etacie oraz działalności biznesowej to nie lada wyzwanie. Niezależnie od kwestii podatkowych oraz rozliczeń z ZUS trzeba mieć na uwadze, że dwie różne aktywności to niezwykle angażujące zajęcie. Z drugiej strony przedsiębiorca, który przebywa jednocześnie na etacie, może liczyć na pewne preferencyjne rozwiązania, w tym np. zwolnienie z obowiązku opłacania składek społecznych ZUS. Warto skorzystać z merytorycznego wsparcia, by móc wykorzystać możliwości. Kwestie opisane w tekście to tylko niektóre spośród wszystkich aspektów, na które należy zwrócić uwagę.

Oczywiście, połączenie biznesu i pracy na etacie jest możliwe – trzeba jednak mieć na uwadze, że może nie wystarczyć czasu kwestie związane z prowadzeniem księgowości, rozliczeń ZUS-owskich i spraw podatkowych; przedsiębiorca powinien skupić się przede wszystkim na rozwijaniu własnego biznesu, nie zaś ewidencji rachunkowej.

W jaki sposób można temu zaradzić? Jeśli się nad tym zastanawiasz, mamy dla Ciebie rozwiązanie problemu – jest nim profesjonalne wsparcie ze strony biura rachunkowego. Zatrudnieni w nim specjaliści pomogą w rozliczeniach firmowych. W tym czasie przedsiębiorca będzie mógł zająć się najważniejszymi dla niego sprawami, tzn. prowadzeniem i rozwijaniem biznesu.