Sklep internetowy a VAT w Unii Europejskiej

Chcesz założyć sklep internetowy, który będzie sprzedawał towary w krajach Unii Europejskiej? A może dalszy rozwój twojej działalności wyłącznie w kraju, to dla Ciebie za mało i chcesz rozszerzyć ją na rynki innych krajów UE?

Handel międzynarodowy to z pewnością wielka szansa dla Twojego sklepu, jednak aby czerpać z niego zyski i satysfakcję bez większych problemów, musisz prawidłowo wypełniać swoje obowiązki podatkowe. W przypadku handlu wewnątrz UE, szczególnie trudne mogą wydawać się przepisy dotyczące VAT. Dlatego też przygotowaliśmy dla Ciebie garść najważniejszych informacji dotyczących „unijnego” VAT-u.

VAT polski a VAT unijny
Rodzaje transakcji kluczowe z perspektywy sklepu internetowego
Import usług w VAT
Kiedy trzeba rejestrować się do unijnego VAT-u (VAT-UE)?
Obowiązek rejestracji podatników czynnych do VAT-UE
Obowiązek rejestracji nie-vatowców do VAT-UE
Rejestracja sklepu internetowego do VAT-UE
VAT-UE a wystawianie faktur
Wyrejestrowanie z VAT-UE
Rejestracja do VAT w innych krajach UE

VAT polski a VAT unijny

Podatek VAT (ang. Value Added Tax) jest podatkiem, którego regulacje harmonizowane są na poziomie przepisów Unii Europejskiej. W tym sensie można nazywać go podatkiem unijnym. Polska ustawa o podatku od towarów i usług rozróżnia jednak:

• podatek od towarów i usług,
• podatek od wartości dodanej.

Podatek od towarów i usług to podatek wynikający ze wspomnianej ustawy. Przez podatek od wartości dodanej rozumie się zaś podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego polską ustawą o podatku od towarów i usług. Podatek od towarów i usług jest więc podatkiem VAT regulowanym polskimi przepisami, a podatek od wartości dodanej jest podatkiem VAT, wynikającym z przepisów nałożonych na terytorium innych krajów UE.

Każde państwo Unii Europejskiej ma wewnętrzne regulacje dotyczące VAT, jednak są one zharmonizowane, zgodnie z przepisami unijnymi, tak by system rozliczeń z tytułu VAT na rynku wewnętrznym UE był wspólny.

Polski ustawodawca przyjął rozwiązanie zgodnie z którym rejestracja do VAT na potrzeby transakcji krajowych nie jest równoznaczna z rejestracją do VAT na potrzeby rozliczeń w transakcjach z podmiotami z innych krajów Unii. Jednocześnie, rejestracja do VAT dla potrzeb transakcji unijnych, nie jest jednoznaczna z koniecznością stania się podatnikiem czynnym VAT (tzw. vatowcem) na gruncie polskich przepisów.

W związku z powyższym, pomimo tego, że w Unii Europejskiej występuje jeden, zharmonizowany podatek VAT, który różni się w szczegółach na gruncie przepisów różnych krajów, potocznie często mówimy o „polskim” podatku VAT i „unijnym” podatku VAT.

Rodzaje transakcji kluczowe z perspektywy sklepu internetowego

Zanim omówimy kwestie związane z obowiązkiem i formą rejestracji do VAT-UE, powinniśmy objaśnić pewne kluczowe kwestie związane z transakcjami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Oczywiście nie będziemy szczegółowo wyjaśniać wszystkich zagadnień z nimi związanych, a jedynie przedstawimy ich uproszczony zarys, pomijając różnego rodzaju wyjątki, wyłączenia i zastrzeżenia.

Dostawa towarów i świadczenie usług

Jak wskazuje nazwa ustawy, VAT jest podatkiem od towarów i usług, a konkretniej od ich sprzedaży. Podatkiem VAT opodatkowane są więc dostawy towarów i świadczenie usług. Co do zasady, dostawą towarów nazywa się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast świadczenie usług to, najogólniej rzecz ujmując, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu ustawy.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów

W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, mamy jednak do czynienia z nieco inną terminologią. Z towarami związane są wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT). Z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów będziesz mieć do czynienia nabywając towary, natomiast z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów, gdy będziesz je sprzedawać.

Co niezwykle istotne, WNT i WDT dotyczą głównie transakcji B2B, a więc transakcji pomiędzy przedsiębiorcami. W przypadku niektórych transakcji B2B oraz transakcji B2C (dla konsumentów), zamiast WNT i WDT, mieliśmy do lipca 2021 r. do czynienia odpowiednio ze sprzedażą wysyłkową na terytorium kraju i sprzedażą wysyłkową z terytorium kraju. Przepisy uległy jednak zmianie i w miejsce tych dwóch kategorii otrzymaliśmy jedną – wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość. Niezależnie od tych zmian, można zauważyć, że to czy Twój sklep internetowy sprzedaje produkty dla innych firm, czy dla konsumentów, będzie mieć kluczowe znaczenie z perspektywy Twoich obowiązków w zakresie VAT UE.

Import usług w VAT

Nie wchodząc w ustawowe definicje i różnorodne przypadki, które przewidują przepisy, warto zwrócić jeszcze uwagę na import usług. O ile z importem towarów mamy do czynienia w przypadku przywozu towarów na terytorium UE z państwa trzeciego (niebędącego członkiem UE), o tyle w przypadku usług sprawa wygląda nieco inaczej. Z importem usług mamy do czynienia, gdy usługi te świadczone są przez podatnika który nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. Oznacza to, że z importem usług będziemy mieli do czynienia zarówno w przypadku transakcji z podmiotami z krajów UE, jak i spoza niej.

Kiedy trzeba rejestrować się do unijnego VAT-u (VAT-UE)?

Rejestracja do VAT-UE jest konieczna w kilku przypadkach. Skoro mamy już przygotowanie w postaci wyjaśnienia podstawowych pojęć, omówmy pokrótce sytuacje, w których należy rejestrować się do VAT-UE.

Obowiązek rejestracji podatników czynnych do VAT-UE

Co do zasady, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (bez względu na cel lub rezultat takiej działalności), mają obowiązek rejestracji do VAT-UE, jeśli podlegają obowiązkowi rejestracji jako podatnicy czynni i zamierzają dokonać wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT).

Innymi słowy, jeśli musisz być tzw. vatowcem, to wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów lub wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, spowodują konieczność zarejestrowania się przez Ciebie do VAT-UE.

W takiej sytuacji przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia, musisz zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności w stosownym zgłoszeniu rejestracyjnym.

Obowiązek rejestracji nie-vatowców do VAT-UE

Obowiązek rejestracji do VAT-UE może ciążyć również na będących podatnikami VAT (w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług) osobach prawnych, jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osobach fizycznych wykonujących działalność gospodarczą, nawet jeśli nie podlegają oni obowiązkowi rejestracji do VAT jako podatnicy czynni, czyli tzw. vatowcy. Obowiązek ten może dotyczyć również osób prawnych, które nie są podatnikami VAT w świetle wspomnianego przepisu ustawy. Obowiązek ten jest jednak zależny od spełniania pewnych warunków.

W jakich sytuacjach konieczna jest rejestracja do VAT-UE dla wspomnianych podmiotów? Będzie tak, jeśli wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przez te osoby przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwotę 50 tys. zł.

Innymi słowy, nawet jeśli jesteś np. podatnikiem VAT zwolnionym, możliwe, że będziesz mieć obowiązek rejestracji do VAT-UE, w sytuacji, gdy w trakcie roku podatkowego dokonasz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na kwotę ponad 50 tys. zł.

Jeśli wartość Twojego WNT, nie przekracza wspomnianej kwoty, masz możliwość dobrowolnej rejestracji do VAT-UE poprzez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego oświadczenia o takim wyborze albo przez podanie dokonującemu dostawy towarów numeru NIP poprzedzonego kodem „PL”.

Rejestracja do VAT-UE nie musi wiązać się jednocześnie z rejestracją jako podatnik czynny na potrzeby „polskiego” VAT-u. Rejestracji jako podatnik czynny w związku z „polskimi” transakcjami, musisz dokonać tylko, jeśli nie masz prawa do zwolnienia podmiotowego lub wykonujesz czynności inne niż zwolnione przedmiotowo z VAT. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Rejestracja do VAT – kiedy to konieczne?

Obowiązek rejestracji do VAT-UE w przypadku świadczenia lub nabywania niektórych usług

Obowiązek rejestracji do VAT-UE może być również związany z:

• nabywaniem usług, do których stosuje się art. 28b ustawy VAT (świadczenie usług na rzecz podatnika), jeżeli usługi te stanowiły u Ciebie import usług,
• świadczeniem usług, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej (dotyczy to np. sytuacji, gdy świadczysz usługi na rzecz podatnika VAT z innego kraju UE).

Rejestracja sklepu internetowego do VAT-UE

Jak widzisz, konieczność rejestracji do VAT-UE, może wynikać z wielu czynników. Jeśli w ramach prowadzenia swojego sklepu internetowego dokonujesz wewnątrzwspólnotowych nabyć lub dostaw towarów, a jesteś podatnikiem czynnym, konieczna będzie rejestracja do VAT-UE. Obowiązek rejestracji może powstać również w przypadku nabywania lub świadczenia usług w transakcjach z podatnikami z innych krajów Unii Europejskiej. Rejestracji do VAT-UE podlegasz także, gdy przekroczysz określony przepisami pułap wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jeśli spełniasz stosowne przesłanki, musisz dokonać rejestracji do VAT-UE. Jak to zrobić?

Procedura jest dość prosta. Musisz zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze wykonywania czynności, które obligują Cię do rejestracji na potrzeby VAT-UE. Aby tego dokonać musisz dokonać zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R, z odpowiednio wypełnioną częścią C.3 Informacje dotyczące wykonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Naczelnik urzędu skarbowego zarejestruje Cię jako podatnika VAT-UE i potwierdzi Twoją rejestrację.

VAT-UE a wystawianie faktur

Gdy uzyskasz potwierdzenie rejestracji od naczelnika urzędu skarbowego, podając numer, pod którym zidentyfikowano Cię na potrzeby podatku, musisz posługiwać się swoim numerem NIP, poprzedzonym kodem „PL” przy:

• dokonywaniu WNT,
• dokonywaniu WDT,
• świadczeniu usług, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
• nabywaniu usług, do których stosuje się art. 28b, dla których jesteś podatnikiem z tytułu importu usług,
• przemieszczaniu towarów, w celu ich nabycia, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju w procedurze magazynu typu call-off stock.

Dla potrzeb transakcji krajowych należy co do zasady posługiwać się numerem NIP bez przedrostka „PL”, z wyjątkiem sytuacji opisanej w ostatnim z powyższych punktów.

Wyrejestrowanie z VAT-UE

Wyrejestrowanie z VAT-UE jest związane z zaprzestaniem wykonywania czynności, które stanowiły powód rejestracji. Wyrejestrowanie może być w pewnych przypadkach związane ze złożeniem przez Ciebie aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego. Powinna zostać ona złożona w terminie 15 dni, licząc od dnia zaistnienia okoliczności, która spowodowała konieczność aktualizacji zgłoszenia. Aktualizacji dokonuje poprzez wypełnienie odpowiednich pól części C.3 zgłoszenia VAT-R.

Złożenie aktualizacji zgłoszenia jest dla naczelnika urzędu skarbowego podstawą do wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT UE.

W przewidzianych ustawą przypadkach wykreślenie może nastąpić również z urzędu.

Rejestracja do VAT w innych krajach UE

W związku ze sprzedażą towarów przez polskich podatników do innych krajów Unii, konieczna może okazać się rejestracja do VAT w kraju, do którego dokonujesz sprzedaży. Pamiętaj, że konieczność rejestracji do VAT-u w danym państwie jest zależna od limitu rocznych transakcji w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość oraz świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych (TNE). Limit ten wynosi 10 000 EUR.

W przypadku nieprzekraczania limitu, można rozliczać VAT w Polsce, bez konieczności rejestracji do VAT w innych krajach UE. W innym wypadku możliwe jest zarejestrowanie się do VAT w innym kraju lub skorzystanie z unijnej procedury OSS (One Stop Shop), celem rozliczania podatku należnego z tytułu konsumpcji państwu członkowskiemu konsumpcji za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.

Podsumowanie

Jeśli prowadzisz sklep internetowy i sprzedajesz towary w krajach Unii Europejskiej, konieczna może okazać się rejestracja do VAT-UE. Jednakże, nie każda sprzedaż do krajów Unii będzie generować taki obowiązek. W niektórych przypadkach konieczne może się za to okazać zarejestrowanie się do VAT-u w danym kraju UE.

Dużo zależy od tego, czy odbiorcy Twoich towarów są klientami biznesowymi, czy konsumentami. Istotne może być również przekroczenie określonych prawem limitów dla danych transakcji.

Konieczność rejestracji do VAT UE może zajść nawet, gdy nie sprzedajesz towarów do krajów Unii, lecz dokonujesz importu lub świadczenia określonych usług.

Sądzisz, że to wszystko skomplikowane i łatwo się w tym pogubić? Masz rację. Prawo podatkowe jest skomplikowane, a podatek VAT należy do najtrudniejszych zagadnień podatkowych, z którymi możesz mieć do czynienia.

Jeśli planujesz założyć międzynarodowy sklep internetowy lub chcesz rozszerzyć działalność na rynek unijny, koniecznie zapewnij sobie profesjonalną obsługę księgową. Nasz zespół ma doświadczenie w transakcjach na rynku międzynarodowym, uzyskane poprzez prowadzenie księgowości spółek z Polski, Wielkiej Brytanii i Estonii.

Jeśli masz wątpliwości dotyczące Twoich rozliczeń w zakresie VAT na rynku unijnym, nie czekaj i już dziś zadzwoń do nas bądź umów się na bezpłatną konsultację w dogodnym dla Ciebie terminie!