.et-social-linkedin a.icon:before { content: "\E09D"; }

Jesteś programistą i rozważasz przejście z etatu na umowę B2B? W tej sytuacji, zapewne zastanawiasz się co wybrać – ryczałt czy IP Box? Ten artykuł pomoże Ci odpowiedzieć na to pytanie.

Wprowadzenie

Aktualnie właśnie ryczałt i IP Box to najczęściej wybierane formy rozliczenia wśród specjalistów z branży IT. Treść tego artykułu ma na celu przybliżyć obie metody rozliczenia w maksymalnie praktyczny sposób – tak abyś mógł bardziej świadomie wybrać opcję bardziej dogodną dla Ciebie.

Artykuł jest stworzony głównie z myślą o programistach, więc po drodze spotkasz pewne uproszczenia. Jeśli jednak Twoja specjalizacja odbiega od typowego “pisania kodu”, to nic straconego. Lektura tego artykułu pozwoli Ci zrozumieć podstawy działania ryczałtu oraz ulgi IP Box – a obie te metody rozliczeń mają zastosowanie też w przypadku innych specjalizacji w branży IT!

Czym jest ryczałt i jak działa?

Ryczałt to forma opodatkowania, której główną cechą (w odróżnieniu od rozliczenia według zasad ogólnych lub podatku liniowego) jest sposób wyliczenia podstawy opodatkowania – podatek ryczałtowy płaci się od przychodu.

W praktyce oznacza to, że w ramach ryczałtu koszty uzyskania przychodu nie pomniejszają wartości, od której będziesz płacić podatek. Jeżeli za swoje usługi wystawisz kontrahentowi fakturę na 15 000 złotych, to właśnie ta kwota będzie podstawą opodatkowania i od niej zapłacisz podatek – zgodnie ze stawką ryczałtu, pod którą podlega usługa, którą świadczysz.

Wciąż w ramach ryczałtu możesz odliczać niektóre wydatki od przychodu – takie jak, między innymi zapłacone składki do ZUS (składki społeczne), wpłaty na IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego), czy niektóre rodzaje darowizn. Nie będziesz jednak mógł zmniejszyć podstawy opodatkowania poprzez rozliczanie takich wydatków, jak między innymi zakup laptopa, telefonu, pojazdu czy koszty paliwa.

Celem uproszczenia w kalkulacjach dla ryczałtu oraz innych form opodatkowania nie uwzględniamy odliczeń składki społecznej – gdyż nie zmieniają one w istotny sposób ostatecznego wyniku.

r

Pamiętaj, że:

Niektóre odliczenia, jak między innymi wpłaty na IKZE dokonane w roku podatkowym, czy darowizny, odliczyć można jedynie w rozliczeniu rocznym.

Więcej przysługujących odliczeń znajdziesz w naszym artykule: Działalność gospodarcza – podatek PIT.

Ryczałt dla programisty – jaka stawka?

Dowiedziałeś się już od czego “ryczałtowiec” płaci podatek – podstawą opodatkowania jest przychód a nie dochód. Stawka podatku ryczałtowego zależy od rodzaju usługi jaką świadczysz – w tym punkcie skupimy się właśnie na tej kwestii.

Skąd zatem dowiedzieć jaką stawkę ryczałtu wybrać? Informacje na temat temat, jak również wszystkie inne zasady korzystania z tej formy opodatkowania określone są w Ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W treści tej ustawy (a konkretnie w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b) zawarta jest informacja, że w przypadku otrzymania przychodów ze świadczenia usług związanych z oprogramowaniem zastosowanie ma stawka 12% ryczałtu.

Powróćmy zatem do przykładu podanego wyżej – jeśli jesteś programistą i  zdecydujesz się na opodatkowanie na zasadach ryczałtu, a następnie wystawisz swojemu kontrahentowi fakturę na kwotę 15 000 złotych, to od tej kwoty zapłacisz podatek w wysokości 12%.

W jaki sposób naliczana jest składka zdrowotna przy ryczałcie?

Kolejnym istotnym punktem w zrozumieniu sposobu działania ryczałtu jest kwestia wysokości składki zdrowotnej.

W przypadku rozliczenia na zasadach ogólnych (skali podatkowej) lub przy zastosowaniu podatku liniowego składkę płaci się procentowo od uzyskiwanego dochodu. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz w dalszej części artykułu. 

Składka zdrowotna przy ryczałcie zależy od osiąganego przychodu, a konkretniej od przedziału, w których znajdą się Twoje roczne przychody. W roku 2023 wysokość składki zdrowotnej przedstawia się następująco:

  • Jeśli Twój roczny przychód jest niższy niż 60 000 złotych, to miesięczna składka zdrowotna wynosić będzie 376,16 złotych
  • Jeśli Twój roczny przychód jest wyższy niż 60 000 złotych, ale mniejszy niż 300 000 złotych, to zapłacisz 626,93 złotych składki zdrowotnej za każdy miesiąc
  • Jeżeli natomiast Twój roczny przychód przekracza kwotę 300 000 złotych, za każdy miesiąc składka zdrowotna kosztować będzie Cię 1128,48 złotych.

Więcej szczegółów dotyczących składki zdrowotnej możesz znaleźć w naszym artykule: Jaką kwotę składki ZUS należy opłacać przy danej formie opodatkowania i jakie daje ona korzyści?

Powołując się zatem na przytoczony wcześniej przykład – jeśli jako programista podpisałeś kontrakt na 15 000 złotych miesięcznie i zdecydowałeś się na ryczałt, zapłacisz każdego miesiąca 12% podatku od kwoty 15 000 złotych oraz 626,93 złotych składki zdrowotnej.
Jeśli opłacasz ZUS preferencyjny lub pełny ZUS, musisz zapłacić jeszcze składkę społeczną w wysokości:

  • 341,72 złotych (bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 315,26 zł), przy preferencyjnej formie ZUS,
  • 1 418,48 złotych (bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego 1 316,54 zł), przy pełnej formie ZUS.
Ryczałt Obliczenia wysokości podatku i składek

Co to jest IP Box?

IP Box, bądź inaczej Innovation Box lub Intellectual Property Box to preferencyjny sposób opodatkowania, który można zastosować przy sprzedaży usług opartych o prawa własności intelektualnej – między innymi praw do oprogramowania komputerowego lub kodu źródłowego.

Rozwiązanie to jest najbardziej powszechne wśród programistów, którzy tworzą oprogramowanie, a następnie sprzedają je wraz z prawami autorskimi innym podmiotom (np. wykonując zlecenia dla software house lub bezpośrednio do ostatecznego klienta).

Dzięki uldze IP Box prawie każdy programista może płacić jedynie 5% podatku dochodowego.

Ryczałt albo IP Box – dlaczego jesteś zmuszony wybrać?

Rozpoczynając czytanie tego artykułu, na pewno zauważyłeś – chociażby nawet patrząc na jego tytuł – że nie można wybrać jednocześnie ryczałtu i rozliczyć ulgi IP Box. Trzeba zdecydować się na jedną bądź drugą opcję. Dlaczego tak jest?

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym nie przewiduje możliwości korzystania z ulgi IP Box.

Preferencyjny sposób rozliczenia na bazie IP Box występuje w ustawie o podatku dochodowym. Oznacza to, że z tej formy opodatkowania mogą skorzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą rozliczaną na bazie:

  • Zasad ogólnych (in. skala podatkowa, podatek progresywny)
  • Podatku liniowego

Decyzja o wybraniu ryczałtu oznacza zatem, że nie będziesz mógł ubiegać się o ulgę IP Box.

Kto może skorzystać z IP Box?

Zastanawiasz się pewnie kto dokładnie może skorzystać z IP Box. Jak to zatem wygląda?

IP Box nie jest przeznaczony dla osób, które wybierają ryczałt jako formę opodatkowania swojej działalności. Skorzystać z niego mogą podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych bądź podatku liniowym.

Dodatkowo, koniecznym jest aby działalność prowadzona przez programistę była ściśle związana z wytwarzaniem, rozwijaniem bądź ulepszaniem autorskich praw do programu komputerowego i została określona mianem działalności badawczo-rozwojowej.

Praktyka polskich urzędów skarbowych pokazuje, że poprzez działalność badawczo-rozwojową czy innowacyjność w kontekście IP Box rozumie się tworzenie, rozbudowywanie bądź usprawnianie kodu w obrębie danego przedsiębiorstwa. Działalność ta nie musi być rewolucyjna w skali świata, kraju czy nawet danej branży. 

Bardziej rozbudowane opracowanie tematu IP Box znajdziesz w innym naszym artykule.

Jak wygląda proces uzyskania ulgi IP Box?

Programista, który chciałby skorzystać z ulgi IP Box powinien złożyć do Krajowej Informacji Skarbowej wniosek o indywidualną interpretację podatkową – w praktyce najlepiej ten proces przeprowadzić przy pomocy doradcy podatkowego lub kancelarii prawnej.

Kluczem do sukcesu jest sformułowanie zapytania (wniosku) tak, aby w precyzyjny sposób opisywał on stan rzeczywisty pracy jaką wykonuje programista z jednoznacznym zapytaniem czy w tej konkretnej sytuacji podatnik może skorzystać z ulgi IP Box.

W aspekcie księgowości konieczne będzie prowadzenie dodatkowej ewidencji obejmującej wszystkie zdarzenia gospodarcze ściśle związane z dochodami i wydatkami, które dotyczą wytwarzania kwalifikowanego IP – roboczo przyjęło się nazywać to ewidencją IP Box.

Jeśli uzyskasz pozytywną interpretację wydaną przez KIS oraz Twoja księgowość w prawidłowy sposób prowadzić będzie ewidencję w zakresie IP Box, to ostatnim krokiem pozostaje odpowiednie rozliczenie rocznego zeznania PIT oraz oczekiwanie na zwrot środków z urzędu skarbowego.

Tutaj pojawia się istotna informacja – ulga IP Box działa na zasadzie zwrotu podatku. W praktyce zatem przez cały rok płacić będziesz podstawową stawkę podatku (w przypadku zasad ogólnych będzie to 12% lub 32%, a w przypadku podatku liniowego będzie to 19%). 

Dopiero po zakończonym roku Twój podatek efektywnie może wynieść 5%, gdy otrzymasz zwrot środków na konto. W kolejnej części artykułu dowiesz się więcej o działaniu IP Box w przypadku rozliczenia na “liniówce” i “skali”.

Podatek liniowy a IP Box

Opodatkowanie podatkiem liniowym wynosi 19%, oczywiście w przypadku wykorzystania przez programistę ulgi IP Box wysokość podatku może być zredukowana do 5%. Należy jednak pamiętać o tym, że przez cały rok podatkowy rozliczać będziesz się tą pierwsza stawką, a wspomniane 5% to wysokość efektywnego podatku – dopiero po otrzymaniu zwrotu.

Większość programistów, którzy chcą skorzystać z ulgi IP Box decyduje się właśnie na rozliczenie na bazie podatku liniowego. Dlaczego tak jest? 

W przypadku tej formy opodatkowania składka zdrowotna wynosi 4.9% – obecnie to najniższy poziom składki zdrowotnej wyrażany procentowo. Podstawą wymiaru tej składki jest dochód osiągany z działalności.

Wracając do naszego przykładu – jesteś programistą i zarabiasz 15 000 złotych miesięcznie – zapłacisz więc w ostatecznym rozrachunku 5% podatku oraz 4.9% składki zdrowotnej liczone od kwoty faktycznego dochodu (czyli po odjęciu kosztów uzyskania przychodu).

Przyjmijmy zatem, że średnio miesięczne koszty uzyskania przychodu wynosić będą 1000 złotych. Podatek i składki w takiej sytuacji zapłacisz od kwoty 14 000 złotych.

KALKULACJA IP BOX NA BAZIE PODATKU LINIOWEGO

Zasady ogólne a IP Box

Ta forma opodatkowania jest wybierana przez programistów zdecydowanie najrzadziej. Wynika to z faktu, że składka zdrowotna przy tzw. “skali” wynosi aż 9% i podstawą jej wymiary jest również dochód.

Dodatkowo, przy dochodach sięgających 15 000 złotych miesięcznie programista będzie przekraczać już drugi próg podatkowy, powyżej którego zmuszony będzie odprowadzać podatek w wysokości 32%.

Wciąż przy późniejszym rocznym rozliczeniu podatek po uwzględnieniu ulgi IP Box może zostać zredukowany do 5% – w praktyce jednak znacząco zmniejsza to płynność finansową, gdyż zamraża się w oczekiwaniu na zwrot większą część środków, aniżeli przy opodatkowaniu “liniówką”.

Kto w związku z tym decyduję się na tę opcję? Najczęściej są to specjaliści, którzy nie mogą skorzystać z podatku liniowego – taka sytuacja ma najczęściej miejsce, gdy programista decyduje się świadczyć usługi na rzecz swojego byłego pracodawcy w tym samym roku podatkowym, w którym był związany z nim stosunkiem pracy.

W takiej sytuacji również niemożliwe staje się skorzystanie z ryczałtu. Co sprawia, że opcja rozliczenia się na bazie zasad ogólnych z wykorzystaniem ulgi IP Box staje się jedynym sensownym wyjściem.

KALKULACJA IP BOX Z ROZLICZENIEM NA ZASADACH OGÓLNYCH

Co wybrać – ryczałt czy IP Box?

Jeśli zapoznałeś się z przedstawionymi wyżej wyliczeniami, na pewno dochodzisz do wniosku, że wybranie podatku liniowego wraz z rozliczeniem ulgi IP Box jest dla programisty rozwiązaniem, które związane jest z najmniejszymi obciążeniami podatkowymi.

Warto wziąć jednak pod uwagę jeszcze dwa kluczowe czynniki, które mają wpływ na efekt końcowy. Są to mianowicie 

  • koszty usług związanych ze zorganizowaniem IP Box, oraz 
  • fakt zamrożenia środków do czasu uzyskania zwrotu.

Koszt usług związanych z IP Box składa się najczęściej z dwóch elementów. Jest to wniosek o interpretację podatkowa i jego obsługa oraz prowadzenie ewidencji. Wcześniejsze wyliczenia nie uwzględniały tych wydatków – gdyż koszty tych usług są różne i zależne od polityki cenowej danego biura bądź kancelarii prawnej. Zatem rozważając ostateczną opłacalność tego rozwiązania, zwróć również uwagę na ten aspekt.

Drugim i istotniejszym czynnikiem jest kwestia zamrożenia środków. Dlaczego? 

W tym kontekście warto wziąć pod uwagę inflację. Jeśli przez cały rok będziesz płacić podatek w wysokości 19% bądź czasami nawet 32%, a zwrotu podatku otrzymasz dopiero w połowie kolejnego roku, to wartość zwrotu jaką otrzymasz będzie miała już zdecydowanie mniejsza siłę nabywczą niż dzisiaj.

Na czas pisania tego artykułu poziom inflacji w Polsce według wstępnych danych statystycznych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny wynosi 8,2% rok do roku.

Biorąc pod uwagę te dwie perspektywy – koszt zorganizowania IP Box oraz inflację – ryczałt dla programisty staje się bardzo sensowną alternatywą. Rozliczenie ryczałtu jest bardziej przewidywalne i wymaga mniej zaangażowania. Każdego miesiąca płacisz 12% podatku i masz w całości dostęp do swojego kapitału.

Czasami rozliczenie ulgi IP Box jest jedyną dostępną opcją, dzięki której jako programista będziesz płacić porównywalne do swoich znajomych z branży podatki.

Jak zapewne widzisz, zarówno ryczałt jak i ulga IP Box mają szereg plusów i minusów i nie sposób jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, które z nich będzie lepsze – bardzo dużo zależy od Twojej indywidualnej sytuacji oraz preferencji. 

Jako biuro księgowe mamy bardzo duże doświadczenie w obsłudze programistów oraz specjalistów z branży IT – jeśli chcesz omówić szerzej różnice między ryczałtem oraz IP Box, to skorzystaj z możliwości umówienia się na nieodpłatną konsultację z jednym z naszych specjalistów!

Masz pytania? Napisz do nas!

Pole obowiązkowe
Pole obowiązkowe
Pole obowiązkowe

Biuro Rachunkowe

SOVA Księgowość

4.7/5 - (16 votes)
Polityka Prywatności i Plików Cookies Ta strona korzysta z plików cookies. Korzystając z tej strony akceptujesz używanie cookies, zgodnie z Twoimi ustawieniami przeglądarki internetowej.
Zgoda