.et-social-linkedin a.icon:before { content: "\E09D"; }

Prowadzisz sklep internetowy i zamierzasz rozszerzyć swoją działalność za granicę? A może już sprzedajesz swoje towary poza granicami Polski i zastanawiasz się gdzie opłacać podatek dochodowy? W poniższym artykule wyjaśniamy najważniejsze kwestie związane z unikaniem podwójnego opodatkowania.

Czym jest podwójne opodatkowanie?
Konwencje i umowy bilateralne o unikaniu podwójnego opodatkowania
Dochody przedsiębiorstw w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania – przykłady

 

Czym jest podwójne opodatkowanie?

Podwójne opodatkowanie jest pojęciem, które może być rozumiane na dwa sposoby.

Pierwszy z nich dotyczy sytuacji, gdy dany dochód jest dwukrotnie opodatkowany w ramach tego samego systemu podatkowego, np. w sytuacji, gdy spółka kapitałowa opłaca CIT, a jej wspólnicy muszą zapłacić PIT od zysków kapitałowych z tytułu dywidend wypłacanych przez tę spółkę.

Drugie rozumienie dotyczy prawa międzynarodowego i to właśnie ono będzie dla nas najistotniejsze w perspektywie opłacania podatku dochodowego od przychodów z tytułu prowadzenia sklepu internetowego działającego na rynku międzynarodowym. Przez podwójne opodatkowanie w kontekście międzynarodowego prawa podatkowego należy rozumieć sytuację, w której dany dochód byłby opodatkowany w dwóch różnych krajach.

 

Rezydencja podatkowa i dochód na terenie danego państwa

Być może zastanawiasz się jak to możliwe, że dany dochód miałby być opodatkowany w dwóch krajach jednocześnie. Kluczowe dla wyjaśnienia są pojęcia rezydencji podatkowej i obowiązku podatkowego. Wyjaśnijmy to na podstawie polskich przepisów.

 

Podatnik i obowiązek podatkowy

Zgodnie z Ordynacją podatkową obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

Innymi słowy, jeśli zachodzi opisane prawem zdarzenie, podatnik ma (jeszcze nieskonkretyzowaną) powinność świadczenia pieniężnego. Powinność ta konkretyzuje się następnie jako zobowiązanie podatkowe wobec skarbu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Zobowiązanie takie wynika z ustaw podatkowych.

O tym czy ktoś jest podatnikiem w rozumieniu Ordynacji podatkowej decyduje jednak nie to, czy istnieje zobowiązanie podatkowe, lecz fakt podlegania obowiązkowi podatkowemu. Podatnikiem jest bowiem osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

 

Jakie znaczenie ma rezydencja podatkowa?

Obowiązek podatkowy w podatkach dochodowych może mieć charakter nieograniczony lub ograniczony. Nieograniczony obowiązek podatkowy dotyczy tzw. rezydentów podatkowych, natomiast obowiązek ograniczony dotyczy tzw. nie-rezydentów.

Na czym polega nieograniczony obowiązek podatkowy w przypadku osób fizycznych? Otóż, jeżeli mają one miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Innymi słowy, jeśli mieszkasz w Polsce, musisz zapłacić podatek w Polsce, niezależnie od tego, gdzie Twój przychód został osiągnięty.

Ograniczony obowiązek podatkowy dotyczy zaś osób niemających miejsca zamieszkania w Polsce. Osoby takie podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych w Polsce.

Jak jednak określić, gdzie podatnik ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Zgodnie z polskimi przepisami o PIT za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

  • posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych)

lub

  • przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Spełnienie którejś z tych przesłanek powoduje konieczność płacenia w Polsce podatku od całości swoich dochodów.

Podobne regulacje dotyczą osób prawnych. W tym przypadku, kryterium decydującym o tym, czy dany podmiot podlega ograniczonemu, czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu będzie to, czy podmiot ma siedzibę lub zarząd na terytorium Polski. Jeśli tak, musi płacić w Polsce CIT od wszystkich dochodów. Jeśli nie, opłaci w Polsce jedyne podatek osiągnięty na terenie Polski.

 

Skąd bierze się podwójne opodatkowanie dochodów?

Inne kraje mają analogiczne lub podobne zapisy określające kto jest ich rezydentem podatkowym oraz od jakich dochodów powstaje obowiązek podatkowy wobec podmiotów niebędących rezydentami podatkowymi. Nietrudno wyobrazić sobie, że osiągasz dochód na terenie Francji, ale mieszkasz w Polsce, w związku z czym od dochodu na terenie Francji musisz zapłacić podatek we Francji, z racji miejsca osiągnięcia dochodu oraz podatek w Polsce z racji bycia polskim rezydentem podatkowym.

Mogą wystąpić również bardziej skomplikowane przypadki. Jak zapewne wiesz, nawet w ramach systemu prawnego danego kraju zdarzają się nieścisłości, luki i sprzeczności. Tym bardziej więc przepisy różnych krajów mogą być ze sobą sprzeczne, powodując np., że jesteś rezydentem podatkowym zarówno w świetle prawa kraju A, jak i w świetle kraju B. Niewykluczona jest również sytuacja, w której osiągany przez Ciebie dochód będzie traktowany przez prawo kraju A, jakby był osiągnięty w kraju A, a z perspektywy kraju B, jakby był osiągnięty w kraju B.

Nietrudno wyobrazić sobie również sytuację, w której żaden kraj nie uważałby danego podmiotu za swojego podatnika lub danego dochodu za osiągnięty na jego terytorium. Taka sytuacja stanowi raj dla osób uchylających się od płacenia podatków. Na świecie podejmowanych jest coraz więcej działań mających uniemożliwić tego rodzaju sytuacje.

 

Konwencje i umowy bilateralne o unikaniu podwójnego opodatkowania

Celem unikania sytuacji, w których dochodziłoby do podwójnego opodatkowania dochodów, przychodów lub majątku, państwa podpisują między sobą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Najczęściej umowy takie mają charakter umów bilateralnych, a więc umów pomiędzy dwoma państwami.

Brakuje na gruncie międzynarodowego prawa podatkowego rozwiązań, które ujednoliciłyby praktykę unikania podwójnego opodatkowania na świecie.

Istnieją co prawda konwencje modelowe OECD i ONZ, jednak stanowią one jedynie wzorzec dla umów pomiędzy państwami. Mogą pomóc w zrozumieniu poszczególnych umów, jednak same w sobie nie regulują tego, w jaki sposób mają być opodatkowywane dochody, przychody lub posiadanie majątku.

Źródłem prawa są więc umowy międzynarodowe, które w przypadku Polski muszą zostać nie tylko podpisane, ale również ratyfikowane, zgodnie z polskimi wymogami konstytucyjnymi.

Umowy zawarte pomiędzy poszczególnymi krajami są jednak zmieniane poprzez stosowanie Konwencji MLI, która modyfikuje treść poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Aby dana umowa była zmodyfikowana, obydwa umawiające się państwa muszą być sygnatariuszami Konwencji MLI oraz wyrazić wolę stosowania jej do zawartej między sobą umowy.

 

Jak znaleźć obowiązujący tekst umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?

Ustalenie obowiązujących reguł dotyczących tego, gdzie podatnik ma zapłacić podatek nie jest łatwe. Należy bowiem sięgnąć do regulacji wewnętrznych obydwu państw, do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między nimi (jeśli została zawarta) i sprawdzić czy Konwencja MLI ma zastosowanie do tej umowy, zmieniając jej postanowienia. Może to stanowić poważny problem nawet dla specjalistów, a co dopiero dla większości podatników.

Na szczęście, teksty poszczególnych umów podpisanych przez Polskę, można łatwo odnaleźć na stronach rządowych – wykaz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dodatkowym atutem tego wykazu jest fakt, że zawiera on również teksty syntetyczne umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, czyli teksty umów uzupełnione o zapisy Konwencji MLI, zmieniające te umowy.

 

Dochody przedsiębiorstw w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania – przykłady

Omówienie postanowień wszystkich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska, wraz z wpływem Konwencji MLI na te umowy byłoby zadaniem karkołomnym nawet w przypadku pisania sporej objętości książki. Tym bardziej niemożliwe jest zrobienie tego w krótkim artykule. Warto jednak zwrócić uwagę na pewne kwestie, pokazując przykłady zapisów stosowanych w podpisanych przez Polskę umowach. Wiele z tych zapisów wygląda podobnie w przypadku innych umów, gdyż są one w większości oparte na tej samej konwencji modelowej.

Przykładowo, w art. 2 ust. 3 umowy między Polską a Egiptem znajduje się analogiczny zapis jak w art. 2 ust. 3 umowy między Polską a Wielką Brytanią i dotyczy określenia podatków, do których odnosi się umowa.

 

Zakład w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

Art. 5 ust. 1 obydwu wspomnianych umów zawiera zaś kluczową z perspektywy przedsiębiorców ogólną definicję tzw. zakładu, stosowaną w danej umowie. I tak, wspomniany przepis umowy z Egiptem stanowi, że w rozumieniu tej umowy:

(…) określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa. W przypadku analogicznego przepisu w umowie z Wielką Brytanią (…) określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa.

Jak widać, przepisy te są niemal identyczne.

W art. 5 ust. 2, obydwie umowy wskazują co w szczególności należy rozumieć przez zakład. Poszczególne zapisy różnią się jednak nieznacznie.

W umowie z Egiptem przez zakład obejmuje w szczególności:

  1. miejsce zarządu,
  2. filię,
  3. biuro,
  4. fabrykę,
  5. warsztat oraz
  6. kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych,
  7. farmę lub plantację,
  8. pomieszczenia i składy towarowe wykorzystywane do prowadzenia sprzedaży.

W umowie z Wielką Brytanią określenie „zakład” obejmuje w szczególności:

  1. siedzibę zarządu,
  2. filię,
  3. biuro,
  4. fabrykę,
  5. warsztat,
  6. kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom, albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.

 

Opodatkowanie dochodów przedsiębiorstw w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania

Powyższe wyliczenia nieznacznie się różnią, jednak nie stanowią katalogów zamkniętych, a ogólne definicje są niemal bliźniacze. Niemniej jednak, dla potrzeb każdej umowy należy osobno przeanalizować, czy w danej sytuacji można mówić o istnieniu zakładu. Jest to o tyle kluczowe, że zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 obydwu umów, zyski osiągane przez przedsiębiorstwo poprzez zakład położony w innym kraju mogą być w nim opodatkowane w takiej mierze, w jakiej można przypisać je zakładowi. Przyjmuje się przy tym, że zakład należy traktować jako odrębny byt, niezależny od przedsiębiorstwa, którego jest zakładem.

Dalsze postanowienia art. 7 poszczególnych umów również odnoszą się do zysków zakładu.

Analogiczna struktura występuje w wielu innych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Oczywiście przywołane fragmenty umów, to tylko kropla w morzu. Niemniej jednak, tym co kluczowe z perspektywy każdego przedsiębiorcy, w tym osób prowadzących sklepy internetowe jest problematyka istnienia zakładu, a także to, jakie podatki są objęte daną umową, w związku z czym warto znać w szczególności właśnie te zapisy umów z krajami, w których prowadzisz bądź zamierzasz prowadzić sprzedaż.

 

Podsumowanie – jak poradzić sobie w gąszczu międzynarodowych umów podatkowych?

Prawdę mówiąc, trudno wyobrazić sobie prowadzenie działalności w branży e-commerce na rynku międzynarodowym, w sytuacji, gdy przedsiębiorca musiałby samodzielnie borykać się z przepisami międzynarodowego prawa podatkowego.

Do samodzielnego rozważenia jest całkiem sporo zagadnień, np.:

  • ustalenie, czy w świetle prawa danego kraju, można zostać uznanym za podatnika,
  • ustalenie kategorii obowiązku podatkowego (ograniczony lub nieograniczony),
  • ustalenie czy została podpisana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania,
  • ustalenie czy została ratyfikowana przez obydwa kraje,
  • ustalenie do jakich podatków taka umowa ma zastosowanie,
  • ustalenie czy dane państwa są stronami Konwencji MLI,
  • ustalenie czy państwa te zgłosiły umowę między sobą dla potrzeb Konwencji MLI;
  • ustalenie jak Konwencja MLI modyfikuje pierwotną treść umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
  • ustalenie czy w ramach obowiązujących dane państwo umów/konwencji istnieje zakład w rozumieniu tych umów/konwencji.

To całkiem spora wyliczanka, która wskazuje tylko na najistotniejsze aspekty skomplikowanej materii międzynarodowych przepisów podatkowych. To czy będziesz płacić podatek dochodowy poza granicami Polski zależy od obowiązujących w danym przypadku przepisów, Twojej struktury prawno-organizacyjnej, a przede wszystkim od stanu faktycznego, związanego z prowadzeniem przez Ciebie działalności gospodarczej.

Prowadzenie sklepu internetowego, który oferuje produkty dla zagranicznych klientów, nie musi oznaczać automatycznie konieczności opłacania podatków dochodowych w krajach, do których prowadzisz sprzedaż. W pewnych przypadkach może się jednak z tym wiązać, np. gdy dla potrzeb obsługi klientów w danym kraju zakładasz filię lub w przypadku, gdy prowadzisz działalność z biura położonego poza granicami Polski. Każdą sytuację najlepiej rozpatrywać indywidualnie. Pochłania to dużo czasu, więc najlepiej robić to wspólnie z doświadczonymi specjalistami.

W SOVA od lat współpracujemy z przedsiębiorcami prowadzącymi działalność w różnych formach prawnych i organizacyjnych na rynku międzynarodowym.

Jeśli masz wątpliwości co do perspektyw rozwoju Twojego sklepu internetowego na rynku międzynarodowym lub chcesz dowiedzieć się czegoś więcej na temat zagadnień poruszanych w artykule, zadzwoń do nas lub umów się na bezpłatną konsultację w dogodnym dla Ciebie terminie.

Masz pytania? Napisz do nas!

Pole obowiązkowe
Pole obowiązkowe
Pole obowiązkowe

Biuro Rachunkowe

SOVA Księgowość

5/5 - (2 votes)
Polityka Prywatności i Plików Cookies Ta strona korzysta z plików cookies. Korzystając z tej strony akceptujesz używanie cookies, zgodnie z Twoimi ustawieniami przeglądarki internetowej.
Zgoda